เป็นโรคที่พบได้บ่อย
ในกลุ่มคนหลายช่วงอายุ ในผู้ป่วยอายุน้อยมักมีสาเหตุมาจากหมอนรองกระดูเคลื่อน (disc herniate) ในผู้ป่วยอายุมาก
มักมีสาเหตุมาจากกระดูกสันหลังเสื่อม (degenerative change) ซึ่งอาจมีกระดูกงอก
กระดูกสันหลังผิดรูป หรือมีหมอนรองกระดูกสันหลังเคลื่อนร่วมด้วย
อาการ
มักมีอาการปวดคอ
ปวดไหล่ เป็นๆหายๆ ที่ไม่มีความผิดปกติของข้อไหล่ ส่วนใหญ่มักมีอาการปวดร้าวไปแขน
หรือร้าวไปหลังร่วมด้วย อาจมีอาการชาที่แขน หรือมือร่วมด้วยหรือไม่ก็ได้
ในบางรายอาจรู้สึกแขนอ่อนแรง กำมือไม่แน่น
ถ้ามีส่วนที่กดทับเส้นประสาทไขสันหลังโดยตรง อาจทำให้ขาอ่อนแรง และเดินลำบากได้
การตรวจวินิจฉัย
จากรูปแบบของอาการที่เป็น และการตรวจร่างกาย
สามารถให้การวินิจฉัยได้เป็นส่วนใหญ่ โดยมักไม่จำเป็นต้องตรวจพิเศษเพิ่ม
เอ็กซเรย์กระดูกสันหลังส่วนคอ
จะสามารถเห็นลักษณะกระดูกสันหลังส่วนที่ผิดปกติที่อาจมีกระดูกงอก หรือมีการผิดรูป
เห็นขนาดของหมอนรองกระดูกสันหลัง แต่ไม่สามารถเห็นหมอนรองกระดูกสันหลังได้ชัดเจน
และไม่สามารถเห็นเส้นประสาทที่ถูกกดได้
เอกซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) สามารถเห็นหมอนรองกระดูกได่ชัดเจนว่ามีการเคลื่อนมากน้อยเพียงใด
และกดเส้นประสาทเส้นไหน แต่ภาพที่ได้อาจไม่สามารถบอกถึงความรุนแรงของอาการได้
และไม่ได้เป็นข้อบ่งชี้ในการผ่าตัดเสมอไป จึงไม่ได้มีการทำในผู้ป่วยทุกราย
แต่มักส่งทำในรายที่มีข้อบ่งชี้ในการผ่าตัดแล้ว
เพื่อเป็นแนวทางประกอบในการเตรียมแผนการผ่าตัด
การรักษา
พักการใช้งานของกระดูกสันหลังส่วนคอ ซึ่งกระดูกสันหลังส่วนนี้จะมีการใช้งานมากกรณีการยกของหนัก
การทำงานที่ต้องก้มคอ หรือเงยคอบ่อยๆ หรือนานๆ เช่นการก้มเขียนหนังสือ
การก้มเพื่อทำความสะอาดบ้าน การก้มดูโทรศัพท์เป็นเวลานาน
และงานที่ต้องจ้องมองเป็นเวลานาน เช่นการขับรถ การใช้คอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน
การบริหารคอ โดยเน้นการเคลื่อนไหวรอบทิศ ไม่เกร็งอยู่ท่าเดียวนานๆ
การใส่เฝือกอ่อนพยุงคอ
ช่วยพักการใช้งานและคอยเตือนไม่ให้มีการเคลื่อนไหวที่คอมากเกินไป
การนอนไม่หนุนหมอน จะทำให้กระดูกสันหลังส่วนคออยู่ในแนวตรง
แต่การนอนหนุนหมอนสูงจะทำให้กระดูกสันหลังส่วนคออยู่ในท่าก้ม
หากนอนเป็นเวลานานจะทำให้เกิดอาการปวดได้มาก
การทำกายภาพบำบัด
การประคบร้อน มักจะทำให้อาการดีขึ้นได้ชั่วคราว แต่ไม่ได้ทำให้โรคดีขึ้น
การดึงคอ
โดยใช้เครื่องดึงเพื่อยืดกระดูกคอมักจะทำให้อาการดีขึ้นได้อย่างรวดเร็ว
แต่ไม่ควรทำนานเกินไปหรือทำบ่อยเกินไปเพราะจะทำให้เอ็นที่ยึดกระดูกคออาจยืดออก
และทำให้มีอาการมากขึ้นได้ ในบางรายที่ดึงแล้วมีอาการปวดมากขึ้น
ไม่ควรดึงต่อเพราะอาจทำให้โรคเป็นมากขึ้นได้
การนวด อย่างถูกวิธี และไม่รุนแรงเกินจะทำให้อาการดีขึ้นได้
แต่ไม่ได้ทำให้โรคดีขึ้น
การรักษาด้วยยา
การรับประทานยา จะช่วยให้อาการดีขึ้นได้
การฉีดยา เข้าเส้นประสาทบริเวณสะบักมักจะทำให้อาการดีขึ้นได้มาก และรวดเร็ว
สามารถลดอาการได้หลายสัปดาห์หรือหลายเดือน ในบางรายอาจทำให้อาการหายได้
การผ่าตัด จะทำในรายที่รักษาโดยวิธีอื่นๆแล้วไม่ได้ผลดี หรือมีอาการอ่อนแรงมาก
เดินลำบาก หรือมีอาการปัสสาวะ ถ่ายอุจจาระผิดปกติ
โดยการผ่าตัดจะเป็นการเข้าไปแก้ไขกระดูกหรือหมอนรองกระดูกในส่วนที่มีการกดเส้นประสาทให้หายกดเท่านั้น
แต่ไม่สามารถทำให้กระดูกเสื่อมทั้งหมดหายเป็นปกติได้
และอาการที่เป็นอาจต้องรอให้เป้นประสาทที่ได้รับการแก้ไขนั้นกลับมาทำงานได้อาการจึงจะดีขึ้น
ซึ่งอาจใช้เวลาหลายเดือน หรืออาจดีขึ้นไม่ทั้งหมด
สรุป
การรักษายังไม่สามารถทำให้ทุกอย่างกลับมาเป็นปกติ
แต่เป็นการทำให้อาการน้อยลง หรืออาการหายไปแต่ความผิดปกติของกระดูก
หรือหมอนรองกระดูกยังมีอยู่ จึงสามารถกลับมามีอาการได้อีก
การรักษาที่สำคัญที่สุดจึงเป็นการปรับตัวการปรับเปลี่ยนกิจกรรมที่จะทำให้มีอาการมากขึ้น
เพราะจะทำให้เส้นประสาทที่ถูกกดบ่อยครั้งมีอาการแย่ลงได้
